Alguien dijo: "Los cuentos nos ayudan a enfrentarnos al mundo"

Era se una vez...

8-2-2015 a las 21:47:50 10.000 relatos y 10.000 recetas

10.001 relatos en tiocarlosproducciones

10.001 recetas en mundi-recetasdelabelasilvia

Translate

domingo, 1 de febrero de 2015

La mujer que no cultivaba ninguna finca .026 dwone

Mbwe, Ndjambu diya, alonga mboko na betoko kota.
Momu mboko abetyendi abaya mwado avadjayaka namu mwamwado.
Ke mwado memura abetyendi na elume ebolo, mba yoletye isa dja bekanga, awaka na rayi na betoko'biadu.
Djobi'voko mu na, name saka dja, ndi natyendi natye longoko bedja na ezityi. Mutego etyendo, atye tamwaka na ezityi, alongoko ima adjaka. Atamwe rope nga ke akobetye etotodu a ekanga londeni ti na bedja. Yondi evoyo mu na: Na wandi na rayi na reme ¿onge etotodu a'kanga eyendi eva na eboliboli a bedja nga?
Songe ekanga mera ebetyendi a mwada mokuku. Mu tego ukwala na mabo, bedja pumbwe, pumbwe, bolondiyetye elinga ti; mwado tego elinga bobapetye na e mokongo, etyendo na e mbadi. Ipaba dje pabetyemu, yondi ipwa a momu namu na, ¿eviyandi na bedja me bobolo bi eve? A mwado namu na, nabete natye, natye'longoko na'zityi, na vaduwaka ebolo meninana.
Egombe eziepi asaka na, na na; ve pwemu ke mu na atyendi atye gosaka mabuu.
Vaviya mwada mokuku akobendi ekanga mopumbweni. Mu de, mu na, ¿rato abene agumwakangwe bedja ekangaame? Kabo ngwe djuseni moto memura djoba negugu.
Mubota, alondje moto aviaka, onge mwado memura. Mutedigo namu. A mwado elinga gumiyeni, amupumbwaka bedja, kbo, kbo, kbo. Ibotya itubwe, amuondjetye iyumba elinga teyi, ¡funda na loba la'linga bata; mwado tego elinga bapi na e mokongo. Avoye na atemendi egala etyendo, mwada mokuku na, nalika ve, bosupuletyemu na e mokuba supuleni. Yondi voyo mu namu na ¿onge ove ndi eziya ngwe ekanga, ibaka ngwe bedja? Etyatyava n'óyandive. Mu nyayi nyezie kuduweni, magonga maziepi ngwagwalani e modumbu ene mayendi moziebani.
A mwado namu na: soso mwado meno oyetye ngwe, na soselendive; emene ke na viyave namwame na viya tayakavemu, likaka ngwe na tyetye na bedja mebi egala momame na mwame lewandi na rayi.
Mwada mokuku namu na: ¿poni poni na ema viaka ngwe na mwave? Mu na e na ma viaka namu.
Mubotyetye na e mboka. Djob'ivokwe mu na mwana na oka valityiyetye ngwe e zityi, nabendi no nyetye ibape dja elinga mera ti na bedja na ¡funda, kete ove ekutyene ngwe ibape dja ¡funda. Watego botyetye na e zityi. Wakobetye ekanga etotodu, bedja be tyetye na en¡ gali, uwondo, ¡solo, mako, mbaa, epoponyi, mawaka, ima ezie eliwe ekanga ti, djayeni ndi dodo, mbe sed¡.
Mwado de, avoye na atandi digo nga tego nwada mokuku we. Mu na mwave, a mwado na mwana ndino, nabendi navuretye've. Mwada mokuku namu na, esandi dodo, yondi ena ekanga ndini, emute e tamwa egombe te'gombe e tokave djinga dja bedja. Ke edjaka ke eliyaka rope egala na epuwenetye bedja, mwado abendi aliyaka, mba betye ediyaka mabo kabeleneni, elokobe vatokave dja ke ekaba mwana. Elukandi ikwaka iliya, bepega bepumbwave kete eliyaka nabio.
A mwado etyendo na e mbadi. ¿Epaba me momadu namu na, ndi mwana atyeye nave ayive? Mu na, nabete na pumbwaka bedja ke muatye, atye'tamwaka na ezityi, vaziya ngwe na londje nga mu mba betye. Na viya'tokamu mba kobetye, nga e viya ngwe meni. A momu na ¡be, etotodu a'tumbe a mwana ke atye'nyamaka e zityi ene dja. A momu tego voo, amuzimbuwetye mwadu. A momu rebo mera mberakamu e molo, mu mba kamiyetye rebo esebwa mwadadu. Djoba te djoba kabo izinbuwe dja mwadu.
Dja vikano mba dingaka, a mwado djemi e molema mwado amukendjetye bedja, fufu na masukula mamwasani, egala va nga djayakamu ke aduwamaka na bedja e mbadi.
Nga betye edjayame nga tego mwa amomu. Mwana atombwaka, ene've tego akwa moto.
Vabetye mwana amudjomu na mepuma motoba na'voko, mu na wagangwe na, natokandi na bayaka ame mwado ke na longaka ame mboka; momu abe na'tekama.
Wa namu na, esebwa rebo asa, momu abe na etekama. Nyangwe tego amukendjetyemu bedja, matuda mamasukula na mewondo. Avaeviya tayakamu motumbe. Mu namu na, motumbe memu yondi moma betyeve etondje eduwama na ndjuke e'tyendoave ke mosanakave.
A mwana bedja'biadu pwe, na motumbeadu etyendo. Mutamwe tamwe, na ezityi teyi do, ava'viya kobetye mwa mbadi. Atoye ke vitutu ve kudwaka e moduwa. Mu na na tebakama vaye mbadi menye. Ebakamame atoye ke ngoni nyeba nya wana wado, wamem-bila ne toyo djadu. Yondi` voyo mu na wana, ¿etila ndini na reme? na viya e djoya'djanu.
Nga betye wa watiliyene e mbadi, waikukale bopandetye, a momu amu'kutaka umbio. Mu na dibwakani ngwe umbio, na toka djoya'dja nu, natokandi mwado abayaka. Watego umbio bodibwaka, wanamu salangano. Wanamu na, iwe lediyandi eva na mwada mokuku, vamabetyemu aviya, amaipwak'iwe na leviyandi nave eve; ke oyave. Mu na wana, nyawe, abengudi oya ngwe, na mate'sebwamu na nato-kandi mwado abayaka.
Mbapedi nga tego mwada mokuku we. Mu na etokandi inde eva. Mu namu na, soso oyetye ngwe, natokandi mwado abayaka; yondi eye na natonginandi umboko aramba me eyenave eva. Mwada mokuku namu na, ani nda tondeve, mubogondjenetye kabo na abetye iluku djadu, erandi waziepi mba pulenetye. Mu na ano nda tonde ngwe. Mwada mokuku namu na, ¿etondendi momu? Mu na e, na tondendimu.
Iba gongweneni pa. Elu bo, umbokwe a mwado mu na ngwe na bengudi'nanga idjame ikondo. Yondi vo mwada mokuku namu na, ¡be, moto abendi amu na momu ke wazia momadu wanangaka iboko ivoko, ove ega betye na ave momu; vamabetye wanye wasaka bema'biaya, ¿elukandi ediyaka e teteyaya esaka bende?
Umbokwe na ebe ngudi be, amu elu boo waziepi walalo ikond'uvoko. Mwada mokuku alapaka namu egombeziepi, avatelikaka, amu'nangaka idejadu'kondo.
Momu na mwado wamu'nangaka wameñi ikondo. Vabene a momu avoye na abombondi a mwado tego etolo boviaka namu na: ebombetye, ebombetyemu, ayendi iluku djave. A mwado avoye na abombondi momadu, tego etolo sodi namu na: ebombetye, ebombetye, ayendi ndomi ave. Wana reme ndi amazizi eninana. Egombeziepi poni na.
Yondi bene a momu namu na ¿reme ndi ebene etondje nabombokove ke etolo eviya velemetye e teteyago ke esebwakana nabombetyeve? ¿Wara ndi mete wadjayetyeve? A mwado avaviya bometyemu po eziepi ene nga e pabetyemu e mboka amwada mokuku.
A momu namu na, walale tego wara, yondi eye na navago'likave, natyendi nave e mboka. A mwado na: ¿ndi le mandi'kudwaka eva dja? A momu na lelukandi letokaka mbawe naguga eluk'iwe lesaka egalana lekudwetye.
Mu na: ¿ebeni na ndjanga'va? Natokandi na djaka mokonda adjanga. A mwado na e, oka iloka. Umbokwe tego na, ngwe tego natyendi. Wawazie walalo botyetye e iloka. Waviya loka, vaviya oya ndjanga, watye na mbadi, waviya banenyo, waviya'dja.
Edjob'ivokwe vabetye wawakendjena watilandi, wana umbokwe na, ove tyetye iloka ngwe nasandi uwondo. Vamabetyeve ebutya iloka ke ekobe uwondo moviya'beya.
Umbokwe tego etyendo, alokaka, alokaka, tego molema ene ngalo a vikano narnu na mboka ebe dodo, ima nagugu edolandi erago. Molema mukidiki, mu na ¡be, reme ndi esa molema ngwe nga. Mwado bototomoko ediba'etyendo.na e mboka, kobetye, moto te moto mba betye e mbadi. Mu na e, ngwe navoko. Amuamaka: elikandini ngwe, edja'voko, etuka'voko, viyo vevoko, esandini ngwe dja.
Amutyetye umbila atye atye ondaka wa. Atoye ke watyetye e vaba. Mu na wana vuretyeni ngwe elityetyeni ngwe. Waponi de, wana levuretyemu. Nga betye muavakobetyewa. Wanamu na ndi letyetyeni waziepi. Wamutyetye.
Mwada mokuku vabetyemu, adu molema mundu. Mubotyetye e mbadi, kobetye mbadi evovo mba moto te moto eteyi. Mu na e, esandini ngwe rebo, natyetego oyakawa etyatyava, navago okawa mambwanga: Mu etyendo; amu'vitenetye na wa, kwanga amutoyo-kowa, mu na nazianandi nenywe etyatyava.
Wana wado etoyome mwada mokuku aviaka papel voko, waswi na duwe, wana lewandini, ¡sana, djevago be newe. A mornu nawana enyotyeni, ima tima evadola newe. Muponi motumbiadu pwe dodiyeni e puga aya, egali ebetye mwada mokuku aviaka. Watoye nga tego etotodu a epima a malale bodibaka, ezityi eziepi. Mwada mokuku mbago idolidi.
Mu na wana, ebalenendini, ediyakani emeno abe, mubotimbaka.
Wabotyetye kwanga na e mboka. Epaba mepabawa yondi vo gangwe na, ¿ebaya wado waba? Mu na, nabe baye mwado te mwado. Natokandi na e djoba dja sono, ondiyetye etomba, nayendi na rebo asebwaka egalana legondjenetye.
Gangwe avaondiyetye etomba. Mu na wato na nondandi inywe egalana okakani rebo meñi. Avaviya e sebwaka nyanga e tamwe-tyemu, ne kobidi dja wana wado, na nga ebetye etolo edjandjiyetye nawa etondje watokaka ebombono, na ¡pulid¡ djana wayendi ndomi neluku. Bieziepi bira kota. Mu na ndi nabengudi baya mwarne umbokwe ano, tinandi lemendjenendi sapweni, waziepi wamundi ngwe ene maluka'mame. Etyendo meni esandi ngwe ene nabendi natye bonganaká iluku'djame e mekuku. Ito naviya tokaka ebaya, kete na tyeye e iboko ivokwe.
Yondi ipwa ngwe inyweni na: ¿¡ya asowetye djane? Wanamu na, vuretye, letyendi esoka.
Vabutyetyewa esoka wavavoko na gangwe na, elukandi eputaka mwadave, ke elikanaka na wana'wave walalo. Avaputaka mwadadu e mboka, a mwado avaviya tyetye umeni egali vokwe, wana wavaviya likanaka na gangwe, watatakamu.
Na ngwe na ,viaka'ro, na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

La muerte de ilombe .017 dwone

Mbwe, Ndjambu diya, alonga mboka na betoko kota. Abaya Ngwakondi na Ngwalezie.
Ngwalezie abape djeni, avadjayaka mwa mwado. Ngwakondi tego muavadjayakamwa mwado umboko na wana wamu wabaye.
Djob'ivoko, dja vikano mba dingaka; wana wamundiva betumbe. Wa na okani ivwasa dja mombo edobo. Waetyendo na edobo, wamu vwasaka, wavwasaka. Mwa a Ngwalezie makobetye upudu a djombo abemeni ndi dodo, eboadu mba kobetye djombo. Mwado kabo bovwasaka, mu na nabengudilika upudu memu kabo ngwe oyen¡ djombo me djinana. Avele ebo, mba kobetye djombo, mu molo boveletye, na nyolo eziepi.
Etoyo me etoyo wana Ngwakondimu mbawemera, wana, leduwandi ¡polo. Wabotyetye naro, wamududjetyemu e upudu eteyi, wamudibakamu na tyele. Wamupande, pande, pa, botyetye na e mboka.
Yondi pwa Ngwalezie na wa na, ¿mwane aive? Wa na, lepule, muatyendi adu'gali. Ngwalezie na ¿ebetyeyeni ramba? Wana likak'ewe, levondinave na lepule, lepul'ima tima.
Ngwalezie amu'yaka mu tego botyetye e mboka Totiya. Totiya atokomu aviaka tego mwado molo umbiko. Mu na soso, Toyita, naviyandive na rebo amambwango. Totiya namu na, nabete na dupakave wana mako. Djakate ebogo, ke emu bometye ngwe rebo'viya nave.
Mu na mwame abetyendi atyeye na wavokwe ivwasa dja mombo; ndi longoko wavokwe waviya ndi mwame mba viaka. Nepwandiwa, wana wapule ima tima, tina mera yondi eviya ngwe e mbokave egalana soso, sanaka ngwe. Totiya namu na, enyotye ima tima, timbakate e mbadi. Ngwalezie botimbaka. Mbapedi ngate Ngwalezie djemi, djayeni mwa momu. Ee ngate mwana amundi etumbe, aviaka atimbaka.
Wavokwe namu na, oka e ngoba. Watego etyendo. Wamudubaka ngoba. Iwera dja etyendo wamulangaka mombo maviya oyawa. Mwa a Ngwalezie mu na: djombo me dji dja tata Ndjambu, ivokwe dja ¡ya Ngwalezie, ivokwe idjame, ivokwe, mu voo. Wavokwe vio na zietyi. Yondi ipwamu na ¿ezetyendiningwe na reme?
Wavokwe wamulangaka ¡maya: idjame ndi dji, dja tata ndi dji, dja ¡ya ndi dji, dja ilukudjame ndi jdi, dja ilukudjame ivokwe ndi dji.
Warope vio, na zetyi. Mu rope na ¿ezetyendini na reme? kabo zetyi na zetyi. Waetyendo na mbadi.
Muwe, avipwaka nyangwe: e ¡ya, ¿nabe ne luku? Nyangwe namu na, ebetyendi neluku ke watyeye ivwasa dja mombo kwanga djamunya, agago timbaka; napule üma edoletye namu.
Vabetye Totiya avo namu na enyotye, aye, ema diyaka namu dodo, abetyendi atyetyiyetye. Kwanga vabetye egombe atyenetyemu namu etima, avatimbaka e mboka Totiya. Muavatayakamu bwanga, mu na tyetye ediba, simbe; vama pabakave, ekokoko bwanga memu e ilale, ke imbaka, ene moto embandi, ke iyaka. Imbaka na: Ilombe djame, mwame, ayendive ¿oka? e. Mu na ema toyoko bedja bia mongomongo, mbeya nyasa, belinga, medamba, begala bia nyenye na nyenye; mbengaka bio ¿okate? mu na e. Egala evinda ingakayo.
Ngwalezie etyendo na'diba, amusaka ene nga sebwetye Totiya. Beema mebira bieziepi bemu dolaka mwado te kabo vembo na duwe: mwame; mwame Ilombe, ¿eyive? ¿Ilombe djame ayendi ve? Atoye nga, egala evinda edolaka, mutegoyo ndo. Muyo bwe, molono bandeni e djoyi, na migo, na nyayi, tego a mwana de. Mubotyetye namu e mbadi.
Ngwakondi atoye nga mwa a Ngwalezie. Mu na ano aviyandive, ¿nabiokana nwa meno awe?
Ilombe diya; ngatego mu muno bododiyetye, nga te etotodu a ndeki. Waza nyangwe bobetaka na ero. Wadiya.
Ngwakondi etome, mu na wana wadu na, ebeni na mala te mala; longoleni umbokwe nga samu adunyangwe. Mubodulaka mwadu, etyendo namu edobo. Upudu a djombo vwase, vwase; bodudjetye mwana na eteyi, tyele eloba dibe, dibe, pi pi, etyendo na e mboka Totiya. Mu na naviyandi e mbokave na, mwame atyeyendi ivwasa dja mombo, nañdi agaviaka; napule urna edola namu. Totiya mweti, Mu tego bosebwakamuene nga sebwetyemu na Ngwalezie.
Mu bwanga pwe, etyendo na'diba. Amukokoko bwanga, eyaka, ondaka mwadu. Yondi voyo mu na, ¿ema kudwanaka eragombe? Alondje nga beema bemu kudwanaka. Mwado bedja kabo bodjaka; medamba bungaka; egala a nyenye na nyerye bototiyetyeyo ediba.
Atoye nga egala evinda eviaka, mutegoyo pwe, bwe. Molono to, to, emaboko ma sebwetye Totiya, a mwana de. Mu na oka, tarnwaka; ebe na mala te mala, mbekova tikova, boziraka mwana. Namu na, oka e mbadi. A mwana na vigoni mubotyetye na e puga kityini bota e metye.,
Vabenewa watyibwaka meba ke ma pwasamakamu enyolo. Mwana na o, ¿etyibwandini ngwe meba nende? Na vigoni mevira avaviya waka.
Ngwakondi malikanaka na epugusege a mbadadu. Ndjambu digo si, mu na; vaye na Ngwalezie mundi aye na ngumba, natele tyeye e mbokamu.
Vayena Ngwalezie abetyendi atondetyemu nangudi, avatelika-kamu eraka. Avaviya diyaka na wa.
Ná ngwe na viaka'rago, na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

La maldad de ngwakondi .015 dwone

Mbwe, Ndjambu diya, alonga mboka na betoko kota. Avabayaka wado wadu waba: Ngwakondi na Ngwalezie.
Nga betye wadiya, Ndjambu avaveletye elekanako na, atoka wana wado e mbokaadu, tinandi wana wado wabe na ikova, kabo wana wamu.
Wadiya, elongo me nga tego Ngwalezie djemi e molema. Yondi e numba Ngwakondi anumbaka nana iye mbaanadu atye velemetye djemi. Amu'kaliyaka djoba te djoba egalana Ngwalezie adjayetye mwa a mwado.
Edjoba dje djadi, Ngwalezie ma djayaka mwa mwado.
Yondi voyo Ndjambu na mwa me a mwado adjaya Ngwalezie, alukandi avugwetye.
Yondi voyo nyangwe na, ¿mwana avugwendi ngwe na reme? Avateingakamu, avatyetye namu ezityi teyi. Ava'viya kobetye etotodu a ele movusulani eteyi, na ipondi itubwe. Mu na akeva, avaveletye mwana eteyi, avatimbaka e mbadi.
Nga betyemu we e mbadi, muboingaka elingaadu a bekanga, na ukwala, avatyetye e djinga dja bedja ekangaadu. Wavetyemu na bio amuambaka bedja kwanga vabeyetye bio. Mu bedja kendje kendje ava'viya tyetye na bio e zityi vabetyemu alikaka mwana.
Vabene muapaba vaye mwana, ondandimu ro nyelalo: Mwame, mwame, mwame; evo ndi avwa mwana ke akudwa. Ke nyangwe atayamu bedja, vaziyamu edja ke, atimba e ele mera eteyi kete nyangwe atimba e mboka.
Egombe'zepi asaka na: Edjob'ivoko tego Ngwakondi mu na nalukandi napuletye reme ndi ebene mbaaname atye'saka e'zityi. Yondi ebene mu a mu vitetyemu na bokeli egala na umbokwe aloko toyomu. Kwanga vapabetyewa iboko djeye a mwana. Nyangwe amuondakamu ro nyelalo ene mbembe. A mwana akudwana, mudje, dje, dje, pa, botimbaka vadiamu. Anyangwe tego avatimbaka.
Onge vadjandjiyemu ebolo me eziepi era, Ngwakondi ayendi bota, atoyoko biezie besamu.
Nga betye mwana aziyadja, Ngwakondi mundi moto abogo atiletye atyetye e mboka, ene moto abe tyeye iboko t'iboko.
Nga'betye Ngwalezie apaba e mboka, mudiya.
Bwe na mwako, avatyetye e bekanga'biadu. Evara ndi evoyo Ngwalezie na, naduwandi ¡polo. Mu ukwalaadu pwe amuziebakayo, muyozebe, zebe pa, nandi avatyetye e'zityi iboko djeye mwa Ngwalezie. Amuondakamu na tyingo anyangwe; poni ene nga bene umeni Ngwalezie ondakamu: Mwame, mwame, mwame. A mwana tego na: Iya, ngwe ndino. Na ikudwa dje kudwetyemu ele mera, Ngwakondi mu ukwala geba; amwana tego ubimba vio. Mubovugaka mwana na e'zityi, mu tego botimbaka na e mboka.
Bieziepi bi bedolandi Ngwalezie e bekanga. Eviya'ro molema mba betyemu dodo, avatetimbaka na e mboka. Wana bedja bevetye namu, amuambaka bio. Vaziyetyemu djaamba, amukendjetye bedja bia mwana; avatyetye na bio e'zityi vabetye mwana.
Alondje e rea matyiya. Mu na: ¿Ra matyiye ndi manana? Makwana matyiya rna nyama; rebo na'gugu yondi ekwa evanana. Avatetyetye kwanga na e ele ediya mwadu.
Nga betyemu we, amuondaka: Mwame, mwame, mwame. Voo, mba itimbwana. Mu na e, Ngwakondi oya ngwe mwana. Mu rope na rnwame, mwame, mwame, voo. Mu na nyawe, botimbaka e mboka.
Epaba me pabetyemu e mboka, mu na nasandi ima tima e pikiliya ngwe. Avaviya kokaka Ngwakondi ukwala, av'oyakamu, avalikanaka diya na momadu Ndjambu.
Na ngwe na viaka rago, na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

La gallina y el escarabajo .052 dwone

Kuba na etanda wabetyendi mboyi. Wavasaka ekanga.
Egombe ezie vabene wawatyeye e ekanga, etanda avondi na nyolo esandi mubwai, atyendi e mbadi. Kuba mumeni alikana ekanga.
Vatyeye etanda e mbadi, onge atyendi ingaka mavule ma kuba.
Vavia kuba akobendi na mavule'madu ma viya ingwe. Yondi ipwamu na: ¿randi aviya inga ngwe mavule'mamae?
Etanda na, muapule, angamu. Egombe eziepi djongo me, etanda asaka kuba logomani mera.
Edjob'ivokwe watyeye e bekanga, etanda mu na nyolo esandi ngwe bwai. Avatetyetye e mboka. Nga betyemu abeta e djinga dja mavule, Anyambe na, emunya ndi emasalamaka bodjowaave. Etanda avapukwaka, avakwaka e mavule'teyi. Avoye na agotomondi, mba ¡sed¡, kwanga vapabetye kuba, namu na kobetye etanda e mavule'teyi.
Na kuba na boko na ¡oh! ¡oh! etanda; ¿songe ove ndi ezia ngwe mavule? Na sobo tego've etyatyava. Kuba avasoboko etanda na mososodiadu, avaminakamu.
Yondi eye etanda na kuba wakamene na ekola a mavule. Yo tego eye mokongo a'tanda nyanga nyanga, eviaka na mavule ma dubemetyemu. ,
Na' ngwe na viaka erago na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

Ilombe y el hijo de la mujer fantasma .006 dwone

Ebetyendi na ke ebebe na. Ndjambu na mwadadu Ngwalezie. Wadiya, wadiya, namwaya. Yondi vo mwana na, vayena leyendu mekuge, natele tyeye natye tokaka emeno. Avatedjombetye wagangwe, wavalikakarnu etyendo. Mutyeye, tyeye, amubo evaba, avakobetye epatye a mwana. Mu namu na etyendive mwamwado, mu mba timbwanakamu. Mu na ¿dinadjave ndi ra? Mu na ngwendi Ilombe; ndi etyendive, natyendi tokaka emeno. ¿Emeno ene reme? Mu na djele momu; nayendi emeno a ukuge. Umbokwe na, ngwe tego nayeva ameemeno na, natokandi mwado; vayena lekobenendi, lebanetye.
A mwado na, vayengweva, °iyame ayendi uvengwa. Ebogo nave natyetye e mbadi kenandi evara ubimba. Nyangwe abetyendi andite ebekanga, wavatetyetye na e mbadi.
Yondivo a mwadona, emandi nangaka e ikondozie egalana ¡ya aloko toyove, ¿oka? e.
Wadiya, wadiya; nyangwe aviaka atimbaka. Djob'ivokwe yondivo nyangwe namu na: mwana, napule indendi elolongwe ikondo medji, ima nagugu elolondi ngwe'va. Era ndi a mwado abetyendi abombiye momadu iyoo dja bolo¡, ke mu namu na, vamabetye ¡ya ananga ke elumaka mudjo egalana emwetye ikondo me djira.
Wa'vara ko, ko, ko, ngate a mwado amundi nadjemi. Dja vikano mba dingaka, avaviya djayaka. Wadiya, wadiya. A momu asaka logomani a iluma dja mwado memura iyoo dja boloi.
Avavoko na mwadadu na, ngwe nasikama toka etyendo, eloko-bena ümavokwe eyengudi dola nangwe eva. A mwado amukendjetye bedja; ngondo na mbenda na ulesi, egala vama betye nvangwe avitenetye namu, ke avugaka digo ivoko e puga.
Muetyendo na mwadadu, walondje tego nyangwe aviyandi pape, amuvugaka digo, dja mbenda; mbenda nye ziyaka, ngondo nye ziyaka mu ulesi ve, longoko ke etotodu adiba pembembe.
Mwada mokuku na, mwameo, mwameo. Waetyendo na e mboka. Wagangwe watoyokowa masosi ndima, salangano. Wavalikanaka diya.
Na ngwe na viaka'rago, na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

Ilombe la hijastra maltratada .011 dwone

Ndjambu diya, alonga mboka na betoko kota. Abaya Ngwakondi na Ngwalezie.
Wadiya, wadiya; Ngwalezie avadjayaka mwan'umboko dina na Ilombe. Ngwakondi adjaya iwadu wana waba. Ngwalezie avate-dakaka; avawaka. Ilombe avalikanaka na gangwe Ndjambu na Ngwa-kondi.
Wadiya, wadiya, Ilombe amumwa etumbe embaye. Ngwakondi na naduwa modjandji. Tutyiyeni Ilombe ndi dodo, ebolo eziepi mundi asayo; ituka dja wana nyangwe, mwambo, isuga dja beema, idanga dja meba, ilaba dja leya, ebolo eziepi a mbadi, mundi modjandjiyo.
Ilombe na, natukandi nga nende, ndi ngwe nabe na moto. Vabenemu asebwa gangwe, mba rebo rebwe, kete atimba.
Djob'ivokwe emwa, avatetyetye evaba; amuiyaka erago umeni. Avatetimbaka na e mbadi. Mudiya, mudiya, evara ndi voyo mwa momu a upolo a mboka mera, na atokandi' baya. Nandi ikobe dja mwa mwado asa evanana ebongandi. Avadibuwetye etotodu a mbad'arango, egalana evara ndi emabetye wato wabolo waviaka ke na pono mwado abayaka.
Wana Ngwakondi wav'okaka sango meni. Elu bo, wa'rago. Wadjotye, djotye. Vatimbawa e mbadi elombe evokwe ebego, kabo ngabe mwopolo; ngabemu adjokaka nawa, na enyeve eye namu. Rebo me nyira wasebwandinyo egalana Ilombe otyetye molema bwayi.
Bia bwe, elu bo, watye. Ilombe imadu bwari, ene moto ooka ima tima, ene moto atoyo wa.
Djob'ivokwe Ilombe eviyo nalu, avatoyoko ndoto; nyangwe Ngwalezie aviakamu raga Mu namu na: mwana, natondi beema beze besoweve a mboka meni, ndi enyotye ima tima. Avabombiyetyemu mokobe umboko. Mu namu na, ima tina etokave, djombetyeyo mokobememu, momandi'tayakaveyo; etiki na'tubwe ema tokakave, emandi duwakayo.
Ilombe tego bo sisibwanaka; mu na ¡be, na ¡ya nawa ke naviya toyokomu emunya e ndoto, longoko nga, e loba la ikondo ke mwa mokobe bata. Mutegoyo pwe tateni.
Bwe na mwako, amusaka bebolo biadu bia mbembe. Flu bo avatyetyetukaka, mututye, tutye pa, na mokobe na, natokandi ibanga dja sombo asa; te ibanga dje dinga dje temetye mu epwandja. Mu djo vo, vo, enyolo. Mu na etyatyava natokandi bedadi bia dayaka; te sin¡, ikoba, ngonga elinga, makogo, beze bemundi bia. Mudaye, daye pa. Mu na etyatyava natokandi ekabala epuwa; te nga ekabala emu de. Mwado bobatamaka eloba, muetyendo a rango. Mutyeve, tyeye, kwanga amuvavuve na mbada rango, mutego bogumiaka, abota ekabalaadu mu na dja botamwaka we na e mbad'arango.
Mwopolo atoyokomu tego, ene ikongo ndi dje lumwe, kabo botyetye ibombo'djadu, wamu djokaka. Ngoni nyevokwe nyelikana selele, wabendjeletyemu. Nava, nava, ano akudwenendi na djeni, ndi djele ngoni'nyeve.
Waza mwopolo djotye, djotye. Seni.alongoko kola, Djomu, nevoko, na'kulu; dine dje likanaka djomu dja miniti, tego mwado namu na, idjetye ngwe, natyendi e mbadi tiki. A momu na e.
Mwado bokudwaka, bungaka ekabalaadu tego etyendo. Tinandi nyangwe avotyendi namu na, vama betyeve etyetye e rango, dine dje kaletyeve erago; kete ovemeni etoyo ima ema dolaka nave.
Mu we na e mbadi, bema'biadu tatini, mwado tego bia, ene moto abeviye iboko.
Bia bwe na mwako, wana nyangwe namu na, ebetye etoyoko mwa mwado abe emunya nalu e rango, abendi nyeveni, na bedadi biasa bebe namu dayeni, mwopolo abego londjety'iwe wavokwe, kabo mu. Waziamu wadjokaka. Ilombe voo, mba soloko imadu.
Ro'vokwe watyeye. Ilombe adjombe beema bevokwe, enyeve wa na bia bogo. Muetyendo, apabaka tego a momu muna e, aviya. Mubotye ingakamu, wamu djokaka, Djoba ndi djemu tyetye e teteyalu djira. Iwera djemu dine dje likanaka miniti melalo. Ilombe poni patu patu, boswamaka e mabo ma mwa momu, umbila. Na nguda igungana dja ikudwa, ekovoko a kogo eva viya likanaka, avatilaka na ikogo ivoko dayeni. Dje lityenetye djira, mwopolo avaingaka djo.
Mu umbila we na e mbadi, mu na o wado, napulete poni na.
Djoba bwe; yondi evoyo mwopolo a voko na sodje'nyaduna, tyetyeni na etomba eziepi, adjetyeni ngoni nya wado ikogo me djinana; adiyate dja, digo po, mekanyi'nyolo, mweziepi alukandi adjetye djo.
Waetyendo, watye watye adjetye na ngoni nyeziepi. Watamwe, tamwe, kwanga wavapabaka e mbad'a Ndjambu, kobetye Ngwakondi na wana'wadu. Okaka a motodu ponina, ikogo medji djelukandi dje kokaka ngwe.
Sodje na, djotedjira, ikogo dje viaka, ibo deje viaka, banda. Ibo dje tyetye na epuga, ikogo dje tek?Lmaka. Mu poni na: aiyo, djelikana nadjana ke djiraka. Sodje namu na, betye, umbokwe adjetye. A ndembe ikogo pwe, ekoswa, eko evogolanaka eteyi. Mu poni na: o, djelikana nadjana ke dje kokaka ngwe. Sodje na, ¿ebeni na mwa mwado umbokwe evanana? Wana leye na umbokwe, ke abengudi adje djo, tinandi na uvela moye namu, aloko'djungule ikogo. Sodje na wana, avetye, adiyate e motobu' teyi, mwopolo avondina, ngon'a mwado ezie elukandi adjetye djo.
Wamubondaka, mu tego ikogo pwe, nevele dja eko tego ene mbonga muno; bosaka ngu. Sodje'na, nandibe iwe levoko na. Wa namu na oka, mu na vuretyeni. Mubotyetye e mbadi tukwe. Mututye, tutye, pa, elinga enyolo dayeni, ikogo me ivokwe bodayaka, nandi mwado pwa. Wana evara, nandi biwe levoko. Wabotyetye namu e mboka a mwopolo.
A momu etoyo me mwa mwado, avokona, inywe ndini sodje sodje. Isosi namu saa, wasalangano.
Nga te iba ndi djemu kendjwetye djira. A mwado avazimbuwetye djanga'djadu. Mu na momadu na, natokandi esaka ngwe mbadi'voko etubwe. Eneve, te mbadi emu de. Avabandiyetye Ndjambu, na mwadadu Ngwakondi, na wana wadu waba; mu na diyakani eva, ima tima etokunye emandi duwamakani nayo. Wavadiyaka mbwendje notambo.
Na ngwe na viaka'rago, na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

Ilombe en el poblado de los fantasmas .001 dwone

Ebetyendi na ke ebebe na. Ndjambu diya, alonga mboka, na betoko kota. Abaya Ngwakondi na Ngwalezie.
Wadiya, wadiya. Ngwalezie adjaya mwa mwado dina na Ilombe; Ngwakondi tego adjayaadu mwa mwado.
Wadiya, diya, dja vikano mba dingaka, wana wamundi betumbe biasa. Elongome nga, Ngwalezie avawaka. Ilombe ma likanaka na gangwe Nojambu na mwadadu Ngwakondi.
Djob'ivoko Ilombe alondje nga ke Ngwakondi na mwadu wamu sakamu mambo ene moto azelwetye, mb'okaka rebo nye sebwa Ndjambu, watye, watye dengeliyetyemu, awaka na rayi.
Ngabetye alikana umeni e mbadi, rayi evabaletyemu; mwado tego bopataka ebuma amonyoni a Ngwakondi, muyoambe, ambe, pwe pa, amudjaka. Mudje, dje pa, mwado diya. Eviya me evetye Ngwakondi alondje ke ebuma amonyoni gape. Avokona: ¿randi apata monyon' ame? Yondi etimbwana Ilombe na, ngwe; rayi ebendi esaka ngwe navate patakayo, namu ambaka nava djakayo.
Ngwakondi namu na tyetye iboko tiboko, etye tokaka monyon'ame ke eviaka ngwe nayo. Ilombe na ¿eve ndi ma tye kobetye ngwe monyoni? Ngwakondi namu na etye kobetye nyungwe e mekuku, kabo na, natokandi natoko've na monyon'ame. Ilombe duwe ndi dji.
Mubotyetye, atye, atyiyaka. Mutamwe tamwe evaba vabe, alondjenga ke akobetye nyo nyeba nyanaka. Mu na, ¿anandini nende?, apaluwe nyo. Nyo namu na, tyetye mare, ema toyoko djasa. Muetyendo rope akobetye ngongolo nyanaka, agundje nyo; nyo namu na, ¡boto, etyetye mare na mare. Mutamwe, tamwe, akobetye igonga ne'gonga dje labaka, koe, koe, koe. Mu na, ¿elabandi?, igonga na e. Amukutyenetye igonga ilaba. Vaziyetyewa, igonga namu na, akwa, tyetye mare, na mare; ema kobetye nyungwe.
Mutyeye, tyeye, akobetye mwa esaka; mudjoyi nateyi, kobetye moduni a mwado. Agomwamu. Mwado memura namu na, ¿etyendive?
Mu na natyendi tokaka iyame. Mu na, ¿nyungwe? Ilombe na e. Amukutyenetye moduni memura wana bebolo bia mbadi, kwanga vabetye mumeni namu na egombe etima. Mu na tyetye, emakobetye reya nyeba, ingaka reya amengu. Emakobetye idango e tina kuda, ovebeti na eleloba, evuretye. Ematoyoko wado wadolienetye, wabutyaka ebekanga ke wadangaka meeba; mwado amabetye emalityiyene, nyungwndi mura, evugaka buma a kuda, idango, ematetoyo. Ilombe na e, akwa. Moduni a mwado namu na tyetye, masa na masa.
Ilombe botyetye, akobetye mani maba, mu ma ebo a'menga pwe, bovityetye na reya mera. Kobetye elakuda ene nga sebwetye mwado memura. Mu tego bobetaka. Kwe tego wado wamu doliyenetye; mura adanga meeba, adola, na, na, na, amalityiyene muna ¡ya nda aviya anye. Mwado tego bopataka ebuma a kuda, nyangwe avoye na adangandi meeba, otye tego tyidom, ebuma a kuda ekwaka idango. Mu tego molo betiyeni, longoko nga ke atoyoko mwadu Ilombe.
Mu na e Ilombe ¿bende ndi betokawe eva? llombe namu na, ¡ya, emeno a mayela yondi epabiyengwe evanana. Mu namu na oka, Ilombe amusebwaka nyangwe tina a etyendoadu; itoka dja monyoni a Ngwakondi modjetyemu.
Ngwalezie namu na, esoletye; kabo na rebo nye ma sebwaka ngweve okaka nyo.
Mu na mboka meni eyendi mboka a mekuku. Emunya wamandi viakave na bedja; mba djakabio, malango'maya mundi maviaya ambawa. Evuretye bedja bema viaka ngwe nave. Emene mwega-sono, rango etubwe enga djokwetye egala mwendiyi eneve; mba kudwaka, djele wondateve dja, ove poni bia, ¿okate? llombe na e ¡ya, noka.
Na'lu nga te bedja betemuwendi; waviya na ibene mwa anbani, nga eko, nga ikoro. Bedja teme teme. Ilombe imadu bwari, ene moto asara¡; kwanga vavetye nyangwe na bedja, avaviya djaka.
Emwegasono nalu, rango, Elimbe na ngomo betekoko eboka, etotodu a ebetye a veya ekoyaka, wayendi eputye veli na veli.
We'mbiyenetye: Iboma kule nge nge, nge nge nge, mwada mwendji kudwaka. Ilombe voo, ene moto ooka ima tima. Kwanga rango pa.
Na mwako, Ngwalezie namu na akeva mwame, monyoni mo vetyeve itoka yomu, etayakayo Ngwakondi, ave moma liyakave yondi mu. Mubotyetye lityiyetyemu, nadja metye, boiluwetyemu e tina a iko nga te amu e mboka aya.
Mu na Ngwakondi na monyoni ave mu. Mu adu pwe, avaliyakayo.
Elongome nga, ene ngonde nyelalo, Ngwakondi avawaka; wavalikanaka Ndjambu na Ilombe na mwa Ngwakondi.
Djob'ivokwe Ilombe mba betye, tego mwa Ngwakondi atoye, monyoni a llombe moyendi bebuma besaka ibele, mu na, napatatego umboko ke na'mbakayo. Mwado monyoni pateni ambe ambe pa, amudjaka. Yondi epaba Ilombe, kobetye monyoni umboko patweni. Avokona, ¿airanda pata ngwe monyoniame? Mwa Ngwakondi mu na, ngwe.
Ilombe mu na, nai migo pi, tyetye vapepetye monyon'ame e mboka nyungwe Ngwakondi, ene gasetye unyweziamu esakaningwe.
Mu tego etyendo: akobetye nyo nyanaka mu na indendini, deliyetyeni ngwe. Nyo namu na, ano amapwadodo. Muetyendo, akobetye ngogolo nyanaka, mu na, doliyetyeni ngwe, na beduka bia seke. Ngongolo na, ano amapwadodo. Muetyendo, akobetye igonga negonga djelabaka; mu na indendini, ¿igonga aviyete elaba? mu vio na zietyi. Igonga namu na, ano amapwadodo. Mutyeye, tyeye, akobetye esaka'voko. Mu na ¿radaye eva?, atoye ke moduni a mwado. Mu namu na ¿etyendive? Mu na ¿ipwandingwe nende?, natyendi e mboka ¡ya Ngwakondi. Mwado memura, asebwamu ene nga votyemu Ilombe: Muetyendo, akobe ele a kuda, mubobetaka. Wado wamu doliyenetye, kwanga a malityiyene, avuga kuda, nyangwe alongo elobo, mu na ¿ovete? a mwana na e, naviya tokaka monyoni a Ilombe.
Nyangwe namu na gumiaka. Amusebwakamu ene nga betye Ngwalezie asebwaka adumwana. Yondi etimbwanamu na nyangwe na, etondje rayi esaka ngwe, ¿ke na nadjetye? Ngwakondi mu na ove meni te.
Nga te bedja ndi bemu vuwenetye bira. A mwana era epele adja, bieziepi dje, dje pa.
Bia bwe, 'm,wegasono, rango ndini. Nyangwe namu na djele o kate dja, mba kudwaka. Mu na eto, moto atoko rango ke na mba kudwaka; imave te mara.
Ngomo kidi, kidi, ibomakule nge, nge, nge, nge, nge, mwada mwendji kudwaka; mura nava, nava, eboameo, ekoameo, digo djameo, ilodjameo. Mwa a Ngwakondi bokudwaka; nawa na ebendini ambakani malango'manu na reme, ngwe naviya djamo. Wamuepega na e mokongo geba, mu poni kunye, ikulu na e mokongo bema. Avalikanaka ero.
Ilombe vuretye, vuretye, avalikanaka na gangwe Ndjambu.
Na ngwe na viaka'rago, na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

El rey del bosque y el rey de la playa .034 dwone

Ebetyendi na ke ebebe na: Ugula a'zityi na Ugula a manga wadiye diye.
Emeno a Ugula a manga ndi etamwa. Nga betyemu diya, mu na natele tyeye natye natye tamwaka na mamboka mavokwe. Mu na mwadadu na nakendjendi'tyendo. Yondi evoyómu na mwadadu na etyendo ndi etyeyengwe en¡, nalikandive na djemi. Natoka nokaka na mwame ayendi ne'vendje, djele na akwelemendi iboko negugu, djele tetona aviyandi'dika. ¿Okate? A mwado na e, noka.
Ugula a manga avaviya tyetye egali ebetyemu atyetye. Muro diye diye; kwanga vatimbetyemu; akobetye mwado na mwana. Mu mwana pwe, amulongokomu, abendjelettyemu, alondje nga ke atoko ene ndo. Yondi ipwamu mwadadu na, ¿inde ndi esa mwana evanana? A mwado voo. A momu bosipetye rope; yondi'timbwana mwado na, mwana abetyendi aviya dika na lambi.
Yondi voyo momadu na, ¿nabetyendi navoko nave dja? A momu bo'ndaka modjandj'adu mobetye evara, mu namu na tyetye na mwa meno ke oyakamu.
Modjandji mov'ingaka mwana, avatyetye namu ezityi. Epabame na ezityi, avatoyoko mbwa. Muyo dju, bokokakayo ukwala, avalenakayo eléme. Mu matyiya na ukwala zile, zile pa. Mu mwa esaka londje pa, mwana na e teyi mbwe, baka na ele'voko egalana etondje bebuma bekwa, kete a mwana amudjakabio.
Mubotyetye e mboka, avalevietye Ugula ukwalana matyiya maziepi. Ugula namu na, ove ndi eye motomotwe. A mwado amuiyaka. Modjandji tego diya.
Evara ndi eviya Ugula a'zityi, atye tamwaka na ezity'adu. Avotyiye ke okaka isoko. Yondi evomu na, ¿isoko medji djeviyandi eve? Amuvitetye vite vite, ava'viya kobetye mwana. Avaingaka mwana, avatyetye namu e mbadadu, amutatakamu. Na ndumba bekudwe-kudwe bebetyenamu enyolo, mubiovendjiye, vendjiye, na meb-wanga. Wamudiya. Eloiigo me nga Ugula a'zityi avaviya waka.
Vaye na'abetyendi amu mwa memura na koko poni enena mundi adjayetyemu, avaviakamu na edjanganangobo evoko etiki, egalana yondi emabetye esanakamu vaye na alikanandi umeni.
Yondi'bene a mwana eviyo, ke ene moto e ndoto atoye ke Ugula a'zityi aviakamu na edjanganangobo, mu namu na: naviyandive na edjanganangobo meninana egalana edengeliyetye; ima tima ema tokakave, djombetyeyo, emandi tayakaveyo, emandi'kobetyeyo eteyi. A mwana bosisibwanaka eviyo, alondje ke edjanganangobo bia.
Mu tegoyo pwe. Mu nayo na, natokandi etyatyava, mbadi odomba. Nganana te mbadi alaso edinga etemetye. A mwana na e. Natokandi motowa; te modinga mo temetyemu'pwandjaadu. Mu na poni poni. Mu diya. Yondi voyo mu na etyatyava malukandi naba-yaka. Okakana upolo a mboka ondandi wato na, mwadu a mwado atokandi abadjetyemu na epatye eye na dole, na ngumba. Mu na rebo'be'vara. Mu motowadu pwe, botyetye na erago. Nga betyemu we, kobetye ebumbu a wato ti, mutego de vabetye wavokwe.
A mwado elongome, atokomu tego bododiyetye muno. Nava, nava, mura na ngwe, mu na nyawe, mura na ngwe, mu na anga've. Wato na ndi aira. Mubo'ndaka sodje, yobotyetye ebumbu. Ano, na angamu, umbokwe aye bakanamu. Ano mu na e, mu. A momu tego botyetye na'ro, wasalangano.
A gangwe avavoko namu na: vamatyetyeve etyetye na mwame, etondje akobo nave, mba dokokamu, viaka 'namu evanana, ¿okate? A momu na noka. Waetyendo na e mbadadu. Waza mwado diya diya.
Edjob'ivokwe a momu namu na, ngwe natyendi ebetyendo'biame, naviyandi. A mwado bokamiyetye. A momu tego etyendo. Songe a mwado abetyendi na ipikiliya ivokwe. Mubotyetye evelika, makobetye edjanganangobo eloba la ikondo. Mu tegoyo pwe. Yondi voyó mu na edjanganangobo na, natokandina etyatyava mbadi meninana imwetyeva ke etyetye e ndalo, eye momame abengudi'paba. Eneveto, te mbadi edingadi e zieziemetye, botye temetye e zityi ayeyeye. A mwado na, nandi'bengwe navoko. .
A mumu pabakanga tego makobetye zie na zie, mbadi mba betye iboko dje lityetyemuyo. Muna e, mwadame mundi adjandjiye ebolo meni na edjanganangobo elityetye ngwe eloba la ikondo.
Mu tego etyendo, atye, atye vitetye, atamwaka na ezityi ezie. Alondje ke atoko mbadi. Mu we na vabetye mbadi, ma diyaka mbadadu. Mu tego diya na umbio. Amuiyaká, kwe tego atyeye ene mwa viyo. Atoye ke Ugula a'zityi de, yondi ipwamu na ¿iyandi na reme? ¿bende ndi besave evanana? A mwana na, napule,ima esangwe.
Ugula av'iraka na e mbadi, alondje ke a mwado na modjandj'adu bia ikondo, waemigo. Mubotimbaka, kwe atyeye rope, ma kobetye djongome. Na ro a nyelalo iretyemu ava'viya kobetyewa e viyo. Namu nengaka edjanganangobo avabombiyetyeyo a momu. Yondi sombemu edjanganangoboadu na, etyatyava, natokandina mba-dimeni etimbetye iboko dje betyeyo. Eneve te mbadi edinga etimbaka enevio. Djirame djiramu e mbadi, kobetye kena modjan-djadu yondi modiya na mwadadu.
Mu na ndi ima'vokwe ebego, esebo abe nasa. Natyendinave e mboka a gongwe.
Yondi vomu na motyiyaduna, mwave ndi mura, ene nga atyenetyeve na ngwe.
A momu avatimbaka e mbokadu. Na ngwe na viaka'ro, na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

El rey de la playa .033 dwone

Mbwe, Ndjambu diya, alonga mboka na betoko kota. Mboka'voko ebetyendi ezityi ke Ndjambu a'zityi adiyaka ero, evokwe e manga ke Ndjambu a manga tego adiyaka e manga.
Ndjambu a manga avabayaka wado waba: Ngwakondi na Ngwalezie.
Ngwalezie avadjayaka wana waba. Nga betye iwedi dje bombomu, avawaka,.avalikaka wana'wadu na momadu na mban'adu.
Mban'adu egalana atatetye wana dodo, na molema'sa, na mambwango, na kengo, amudengelietye wadiya.
Wana, etoyo me ituka sapweni, wavavoko na letyendi e gali te gali. Iboko dje ma'kobetye iwedi wato kete lewidjene.
Vatyétyewa, Ngwakondi eto mena wana wabego, avatyetye e motimbo; avavambetye bediba beziepi abomietye bio na etondje wana mewara wanya meeba e bediba mebira ke welwa nyama.
A ndomi rondji a meba evabombokomu, avavia'nyaka meba ma'diba na mune'lwaka vizieli. Iluku'djadu na mambuango me'lika dja ndomiadu ene nge'luamu nyama, amutamwaka namu ene mwa iboko dja mbwa.
Wavairaka kwanga e zityi teyi, na wanapabaka e mboka a Ndjambu a'zityi., na wanalikanaka wo djoko evara.
A ndomi abetye elwa vizieli, avakwduaka idja dja makayi e zityi. Vabetye mwa a Ndjambu a zityi atyetye ulenge, atoye ke vizieli vedolaka, namu na lumaka vio ubondo a ndjale e betye namu. Vizieli vevatilaka kwánga na e mako ma iluku djadu.
Mwa a Ndjambu amuvitetye reya e betye vizieli vetilaka. Avakobetye vio e mako ma mwa mwado bia. Avavoko namu na: Nyama me'ni, nabendi na lumayo ke evatilaka.
E luku avatimbwanaka namu na: Nyama mera esandi ndomiame. Leviandi e manga. Lal'ago ndi Ndjambu a manga, vae na mwadadu Ngwakondi abe totye itata'djago, tinamera yondi etil'uwe e mbadi.
Mwa a Ndjambu a zityi avavoko namu na: Natyendi n'unywe e mboka amé ke na tye tataka unywe. Nametego bayakave, tinandi natondendive.
A mwado avavoko namu na: Ndi nyanga tonde' ve ngwe, elukandi vanga betye iba dje sowetye ke onda lale na mwadadu egala ito ayete ngudi sakwa ndomiame djongo dja mbawe me eye mura.
Wavatetyetye e mboka a Ndjambu a zityi, wavagondjenetye iba' W'ondiye wato wazie wabetye wadiyaka e mboka mera, kwanga wabandiye Ndjambu a manga na mwad'adu Ngwakondi. Wavavoko na: walukandi watawetye bedja mba vianga.
Vabetye Ndjambu a manga na mwad'adu Ngwakondi wadjaka, watoye bedja mba betye na vianga. Ndjambu avaipwaka: ¿ndi bedja besandi mba vianga djane?
Nga mboka wavavokomu na, letandi inywe bedja na tinandi, vawetye mwadave Ngwalezie alityetyendive na wana, egalana tatakawa, ove elika waeupango a mwadave Ngwakondi, mu amuden-gelietyewa. Wana wavatilaka na mosotyi. Mwadave botyetimbaka e diba egalana ama'nyaka meba eteyi ke elwa nyama. Yondi eye na saka ene nga pule ovemeni egala e sakuaka male ma beva ke mwana atimbaka uvel 'adu mo betyenamu.
Ngwakondi a bego sa sembi namu na djandjaka ene nga puletye mumeni, avateiluewtyemu ene nga betyemu e bogo, era ndina atimba mwa moto.
Wato wavaipwaka na: Etomba, ¿mwado meno alukandi asowetye djane?
Wato wavavoko na, avugwetye e manga na bediyo, na malale. Wavaveletyemu e mwalo na malale, na bediyo, watyeye namu e motema e manga namu na dubwetye na bediyo biezie erago.
Wato wavatimbaka e mboka. Mwamwado, na ndomiadu, na momadu wavalikanaka diye diye.
Na ngwe na viaka'rago, na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

El rescate de ilombe .025 dwone

Ebetyendi na ke ebebe na. Ndjambu na mwadadu Ngwalezie. Wadiya, wadiya.
Djob'ivoko Ngwalezie mu na, vayena bebolo bebeva, natele tyeye iloka egala itoka dja ima edjowe.
Mubotyetye na ediba, amulokaka, atimba na e mbadi.
Elongomenga tego amu na djemi. Dja vikano mba dingaka, avadjayaka mwamwado, wavavandjetyemu dina na Ilombe dja ndjambu.
Edjob'ivokwe, Ngwalezie na, natetyeye iloka. Muboingaka mwadu etyendo namu. Ngabetyemu apaba avakombaka iboko, mutego mwadu bonandjayetye pwe bia. A mwana amuyayaka, nyangwe botyetye, amubetaka na iko dja'diba alokaka. Vabetyemu aziya iloka, etimbame, kobetye zie na zie, mwana gape. Muswi na duwe, mu na aira engangwe mwame. Mubotyetye na e mboka atye, atye iyaka.
Yondi ipwa Ndjambu namu na ¿mwana aive? Mu na, napule; nabendi na likamu bia ke ngwe nalokaka; waziyangwe iloka, longoko mwana mbabetye, nyanga viya ngwe meni. Ndjambu na ebenapati.
Wadiya, wadiya, elongomenga, Ngwalezie djernimolema. Djayaka nga mwa momu. Onge mwad'ovengwandi atyetyemu na mwana. Mwana adjayetye Ngwalezie avavangwetye Ugula a Ndjambu. Eneve nga te a mwana akwandi momu.
Yondi ipwamu nyangwe na, e ¡ya ¿nabe neluku? Nyangwe avasebwakarnu rebo ezepi ene nga doletyeyo na ilukudjadu. Ugula avavoko na nalukandi natye vitetye ilukudjame e mekuku.
Mubotyetye e mboka nganga dinana Totiya. Mu namu na rebo eviya nangwe yondini. Muipakwa djeze ko vo. Totiya atoko mu tego molo umbiko. Mu na ovebete moto avia kave na rebo amala ke etye etye veletye molo na egali vokwe.
Yondi vo Totiya namu na, nabete na dupakave mako umbiko, djaka.
Ngabetyemu edja pa, Totiya namu na, makayi ndima. Vama tyetyeve, ebogo nave na pabaka e mboka mera, evugaka ikayi ereya, baka na mboka, ke ira nandi. Ke vanga betyeve emutimbaka, ebogo nonywe na kudwaka, ke elondiyeni matyendje esenge na makayi, egalana vamabetyernu ondaka ilukudjave, ke muma timbwanaka. Ugula na e, akevá. Totiya namu na masa na masa.
Mutyeye, tyeye; tamwe, tamwe, kwanga vabetyemu amuvavuve na mboka, mu tego ikayi ve, avaviya iraka e mboka. Kobetye wakota. Mbolwani, wana aimbolo. Yondi ipwa wamu na ¿eviyandi saka bende eva? Naviyandi itoka dja mwado abayaka. Wakendjemu bedja, aviyadja, mudiya. Mwada mokuku avatyetye e bekanga, abutya.
Elubo, waleviyemu velika waza mwadadu. Watye bia.
A mwado abombomu molo, a momu apamu'bo. Abombomu eduwe, apamu'bo. Mu namu na ¿ndi esandingwe dja? Yondi vomu namu na, diyaka nyolo swe, esandi ngwe iluku djame. Iyaago abetyendi atyeyenave iloka, ke mwado me a mokuku ano avatilaka nave. ¿Etoyo na unywezamu elapani djonguvoko? Mu na poni poni, ¿ndi lema sakadja egala etyetye na ngwe? Mu na enyotye ima tima, naviyandi na makayi mavoko.
Bia bwe, wadja bedja bia mwako. Mwado memura atye bekanga, abutya, waviyadja, eluvinda, wananga.
A momu senge pwe bolondiyetyeyo na matyendje ti, na makayi. Muyobovambetye: ima tima emabetye mwada mokuku epwakave, timbwanakamu enema Ilombe mundi akala.
Ilombe botyetye e mbadi abekabala, avaingaka ekabala evinda, mubokudwaka nayo. Waetyendo tamwe, tamwe, tamwe. Djoba bwe, wate watamwaka.
E mboka nga mwada mokuku mu na, indendi edola na Ilombe, abendinga te adinga emwaka. Natele ondamu. Botyetye no'mbio: e Ilombe, indendidola. A, ¡ya, nyolo esandingwe isedi'voko'vara, na mate imwa. Songe matyendje ndi makala. Avure, avure, iwera djemu djomu dja mwako. Mu rope bondaka: Ilombe, ¿mete eva imwa emunya? Iya namat'imwa, nyolo ndi esangwe bwayi. Avure, avure, Ilombe mba viaka.
Mwado botemetye, muboziraka umbio na mabo maba, tyo, kobetye mbadi evoko, ikondo mba wato, eteteyambadi senge ti na matyendje na makayi. Mu na e, napuletena ernibetye nga.
Mubokudwaka, etyendo e mbad'abekabala, atoko ekabala epuwa, mu na akeva, bobata maka amuvitenetye na wa. Tyeye, tyeye, tyeye.
Ilombe alondje epuga, mu na ndomiaduna mundi amuviaka mura. A ndomi namu na enyotye. Mu ikayi ve, ekabala ilwa indanda, muelwa, momu elwa bopume.
Mwada mokuku we, mu na vinyoni na: ¿ebe toyengwa ekabala na wato waba wadolaka eva? Vinyoni kabo madjoka, mbe solo. Mubotimbaka.
Atyetye, wanye welwaka ene ngabewa, etyendo rope. Mwada mokuku atimbiye digo epuga, atokowa watyetye. Mubotimbaka rope, amuvitenetye nawa. Ilombe elongome, atoyemu aviaka pape. Mu na Ugula na, Mundi aviyaanye. Ugula ikayi ve. Ilombe elwa mbudja, ekabala, manga; Ugula, moto avugaka mbudja.
Yondi ipwamu na, ee motomeno, ¿ebetoyengwe wato waba mornu na mwado, na ekabala, wadolaka? Anye djele digo, ayete kabo bovugaka mbudjaadu.
Epwandi rope, kwanga onye. Avatimbaka. Muatyetye, watego welwaka ene ngabewa, etyendo. Tyeye, tyeye.
Alondje rope tego, atoko wawatyetye, mwado bovitenetye rope nawa. Vatoyetye Ilombe, mu na Ugula, aviya rope. Ugula dee, ikayi boyugaka. Ilombe elwa wato, ekabala ilwa tyotyi, Ugula elwa minise.
Muwe. E minise, ¿ebetoyengwe wato wadoloka'va? Minise kabo ikaliya. Mubotimbaka. Watego etyendo, tamwe, tamwe: Alondje nga atokowa watyetye, mubotimbaka. Ilombe na, Ugula, aviya. Ugula na nasaya ikayi djelikana ivoko. Muponi djove.
Etotodu a'diba pembembe, mbe dolidi. Mu na wana ebaleneni, tyetyeni mare na mare; edjayakani wana wabolo. Mubotimbaka na e mbokaadu.
Waetyendo kwanga na e mbokaaya; botetaka na e mboka loba. Watoko wa, tego masosi nawa. Ugula na etoyo, nyangwe na e, natoyo.
Ilombe muno si, nga tego etotodu a ndeki. Wabobetienetye, na e ndeki loba, na gangwe, na nyangwe, na Ugula, na mumeni Ilombe.
Wadiye, diye, wasevaka.
Na ngwe na viaka'rago, na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

El raton y el gato .050 dwone

Pwisi 'na etolo wabetyendi mboyi. Yondi voyo wana letyetye e bekanga.
Pwisi avavoko na, ngwe na ambandi wana migo ma ulesi egala vamabetye ngwe na butya e bekanga, na nyolo vo, na vago'yole djaamba, ke namu djaka bodjaka. Etolo namu na, esebwandi ipikiliya dja sa.
Na pwisi na ambaka mbea olesi. Ava'likakayo kula na eponga. Wavatyetye e bekanga.
Ipaba dje paba wa, wamuyaletye bokwalo. Yondi vo etolo na pwisi na: natyendi ingaka ibaku e mbadi, tinandi na kwala dodo na ukwala.
Etolo avatetyetye e mbadi. Songe atyendi'djaka ulesi mo viya amba pwisi. Mu ulesi mwezie djedjepa. Avalondiyetye mbea ti na makayi, tyele na malale.
Vaviya'dja etolo ulesi, onge digo djo'lesi dje likanandimu ezie a itepwa, mu mba puletye. Avatimbaka e bekanga. Pwisi elongome modumbu a etolo, atoye ke digo djo'lesi bata. Mu tego voo. '
Etyendo me e tyeye waembadi, pwisi botyetye e ilongo djo'lesi e mbea. Kobetye mbea ti na makayi, tyele, na malale. Mu na etolo na: e lale, ¿ovendi eviya dja ngwe uselame nga? Etolo avoko na abe ngwe, na pule rebo olesi. Pwisi namu na, ndi've na digo djo'lesi e itepwa ezie. Etolo mba go rebo asebwaka. Pwisi na djeku medjira amuvitenetye na etolo, mumubodjusetye, amuveletyemu mbeti.
Itemama dje tememetye pwisi, etolo membila, avavelemetye na ubana e teyi.
Pwisi amuvuretyemu, kwanga nga betye etolo avaviya kudwe-netye rope, pwisi mu rope mbeti kwanga etolo era rope e ubana. Pwisi avatotyietye meba maveya, avatyibwakamu e ubana'teyi, etolo avawaka na meba mavea ma motokoni. Pwisi avalikanaka umeni. Tinamera yondi eye pwisi na etolo wakamene.
Na ngwe na viaka'rago na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

El leopardo y el antilope .048 dwone

Roo na vizieli wabetyendi watyeye itoka dja bedja. Wavaviya oyaka eboliboli a nyama.
Vizieli na bokel 'adu, avaviya londiyetye eland 'adu ti na nyama; ebetye a roo bolondiyetye yo na malale, ke avaviya batetye nyama evoko e loba la elandi.
Vapabetye roo, vizieli namu na eland 'ave yondi eninana. Roo tego elandi bapi; aziezie yo, nemu aziezie ebetye a vizieli. Mu eland'adu bobapetye.
Nga betye watamwe tamwe na e teteya rea, yondi egumiye roo eland 'adu; mu na vizieli na, ¿reme ndi edila eland 'ame sase nganana? Mubosukwaka elandi tego malale na malale ndi makud-wana mara maduwamaka kabo nyama evo» pa.
Roo namu na, ¿onge ebolo meni yondi eviya save? Roo boveletyemu mbiba tego wamu anaka, kwanga roo avaviya oyakamu. Eviya'vara roo na vizieli wakamene wamu etondje wakobene, moto moto anyamandi adu'gali.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055

El hijo de ndjambu y el fantasma .022 dwone

Ndjambu diya, alonga mboka na betoko kota.
Avabáyaka mwado, Eneve, nga tego mwado djemi'molema. Dja vikano mba dingaka, mwado puu, tego madjayaka mavaga maba, momu na mwado.
Wadiya, wadiya. Vaye na mbanbi nya bogo nye betyendi na mbembo ailika dja mbambi'nyaya na beema, avátelikaka mwadu na ndjale egala vanga betye mbambadu akwa moto.
Vabetye a mbambi amu momu, avaingaka ndjaladu, mubotyetye nayo ezityi. Amuatye, atye boyaka mbenga ulenge. Amuaviaka atimbaka. Abetyetego na mbwa nyelalo, amutamwaka na nyo.
Edjob'ivokwe mubotyetye na ndjaladu, na mbwanyadu, amuboyaka mbenga; tego mbenga nyevoko nyeviya patama e pasi na manda ma bele'loba. A momu tego bobetaka amugumietyenyo evoko voko. Elongome ezie nga ke atoyoko unvengwa. Mbwanyadu nyemu'bomaka nayo, tego motila. Mubogumiaka, avaingaka mbenganyadu, avaviya tyetye nanyo e mbadi.
Egalana asebwetye ilukudjadu na rebosimbe ndi edola nangwe ezityi, muvoo, modumbu pi.
Djob'ivokwe avatyetye ezityi, ke alendjiye mbwa. Mu mbenga boye, boye, nyevoko bopatamaka e beleloba. Mutego bobetaka igumiye dja nyo: Longoko nga tego uvengwa boviaka. Yo namu na, noyandive etyatyava, gumiaka bovoliyetye.
A momu na, mbwa nyame nya mala nabe viye na nyo. Amu'yaka, embaka. Mu na: Trunku, trunku, roku na ilala, mbwa'nyame nyelalo nya mala. Mu na egombe vama betye nyo, nyoka ngwe nembaka kete nyeviya.
Mbapedi nga tego, mbwa nyeviyandi papevoko. Uvengwa motoko nyo tego botilaka. Mutego gumie gumie nazie, mbenga nyadu pwe botyetye na nyo e mbadi na mbwanyadu.
Vabetye minya malalo matima, avatetyetye rope ezityi, aviyaoya mbenga, avatyetye nanyo e mbadi.
Gangwe avakwaka na'daka; avawaka. Vabetye ngonde nyenayi nyedola, nyangwe tego avadakaka, mutego avawaka. Wavaviya likanaka wameny,waba.
Djob'ivokwe avatyetye'ulenge, av'oyaka mbenga. Nyevokwe nyeviya'patama'loba la bele. Mutego amubetaka egala igumiye dja nyo.
Vabetyemu amu'loba, alondjetye ezie nga ke amutoyoko uvengwa memura. Yo namu na gumiaka, noyandive emunya. Mu na o, Anyambe, amuondaka mbwanyadu. Mbwa mba viaka. Moma mokuku namu na gumiaka; abetyendi na ubotye'mabo, amulenaka ele, akotokoyo. A momu etoyome na mbwa nyeviya, avategumiaka. Wazia uvengwa ta na'duka. Waane, ane, ane; mu uvengwa zee na'zie kom, rope ta uvengwa mu zee na zie kom.
Warope ta uvengwa mova ingwakamu eloba la motamba, avawaka.
Eluku avure, avure, ndomiadu mba viaka.
Mu na reme ndi edinganamu, abendinga e motoba akolokolo ke amuva. Vuretye, vuretye, boo, bwee. Eluku na nguda nyoli, avaviya waka.
Mbwa tego nyomeni nyelikana mba motati, nyemu widjenetye evoko, vokó kwanga nyezepi nyelalo nyewidjene. Mbadi evaviya'likanaka evovo.
Na ngwe na viaka'ro, na ngwe na timbaka.

Versión en lengua dwone

Fuente: Jacint Creus/Mª Antonia Brunat


0.111.1 anonimo (guinea ecuatorial) - 055